Suy giảm chức năng buồng trứng là gì? Nguyên nhân, biểu hiện?

Suy giảm chức năng buồng trứng là một tình trạng y khoa ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và sức khỏe tổng quát của phụ nữ. Đây là một rối loạn trong đó buồng trứng ngừng hoạt động bình thường, dẫn đến giảm hoặc ngừng sản xuất hormone nữ và trứng. Tình trạng này có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào, nhưng thường gặp nhất ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. 

Suy buồng trứng là gì?

Suy giảm chức năng buồng trứng không chỉ ảnh hưởng đến khả năng mang thai mà còn gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, từ thay đổi chu kỳ kinh nguyệt đến các vấn đề về tâm lý và thể chất.

Suy buồng trứng là tình trạng khi chức năng của buồng trứng ngừng hoạt động, dẫn đến ngừng sản xuất trứng và các hormone quan trọng như estrogen và progesterone. Khi buồng trứng không còn hoạt động, phụ nữ sẽ đối mặt với nhiều vấn đề về sức khỏe tổng thể và sức khỏe sinh sản. Các hormone này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các đặc điểm sinh dục nữ, điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và hỗ trợ sự thụ thai.

Suy buồng trứng là một trong những nguyên nhân chính gây suy giảm đời sống tình dục và cản trở khả năng sinh sản ở nữ giới. Theo bác sĩ nói, "Thông thường phụ nữ bước vào độ tuổi sau 40 mới có những dấu hiệu về suy buồng trứng. 

Tuy nhiên, những thống kê gần đây cho thấy không ít phụ nữ ở độ tuổi 30 thậm chí là 20 đã có dấu hiệu suy buồng trứng. Trường hợp như vậy thường được gọi là suy buồng trứng sớm."

Hiện nay, chưa có phương pháp nào có thể hoàn toàn hồi phục hoạt động bình thường của buồng trứng. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào điều trị triệu chứng của bệnh. Phụ nữ có dấu hiệu cảnh báo suy buồng trứng nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa Sản hoặc chuyên khoa Hỗ trợ sinh sản để được thăm khám và nhận phương án điều trị hiệu quả, phù hợp với tình trạng của mình.

Suy buồng trứng là một tình trạng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ. Hiểu rõ nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị sẽ giúp phụ nữ quản lý tốt hơn sức khỏe của mình. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Biểu hiện suy giảm buồng trứng

Dấu hiệu suy giảm chức năng buồng trứng thường bao gồm kinh nguyệt không đều, chu kỳ kinh ngắn hơn, rối loạn kinh nguyệt trong thời gian dài, hoặc kinh nguyệt bị trễ. Lượng máu kinh ít hơn và màu sắc kinh nguyệt cũng có thể thay đổi. Ngoài ra, suy giảm buồng trứng còn có các triệu chứng tương tự thời kỳ mãn kinh như:

Mất ngủ và cảm giác chóng mặt, buồn nôn: Phụ nữ thường xuyên mất ngủ giữa đêm, cảm thấy chóng mặt và buồn nôn.

Giảm nhu cầu và ham muốn tình dục: Nhiều chị em có xu hướng né tránh chuyện giường chiếu, do giảm nhu cầu và ham muốn tình dục.

Thay đổi về da và tóc: Da trở nên nhăn nheo, giảm đàn hồi, ngực bị nhão và xệ, tóc dễ gãy rụng.

Suy giảm trí nhớ: Có biểu hiện giảm sút về trí nhớ, khó tập trung.

Khô âm đạo: Âm đạo khô, không tiết đủ chất nhờn khi quan hệ, dẫn đến cảm giác đau rát khi giao hợp.

Ảnh hưởng đến sức khỏe

Suy giảm chức năng buồng trứng ảnh hưởng trực tiếp đến việc tiết ra các hormone sinh dục như estrogen, dẫn đến một số vấn đề sức khỏe như:

Tăng cảm giác lo âu: Phụ nữ dễ cảm thấy lo lắng, căng thẳng hơn.

Bệnh lý về tuyến giáp: Có nguy cơ cao mắc các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp.

Vấn đề xương khớp: Tăng nguy cơ loãng xương và các vấn đề về xương khớp.

Bệnh tim mạch: Có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch cao hơn.

Nguyên nhân gây suy giảm chức năng buồng trứng

Suy giảm chức năng buồng trứng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm tuổi tác, bệnh lý, di truyền, và các yếu tố khác. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:

Tuổi tác: Tuổi tác là yếu tố chính ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng trứng. Khi phụ nữ lớn tuổi, số lượng và chất lượng trứng giảm dần, đặc biệt khi họ bước vào thời kỳ mãn kinh. Sự suy giảm này trở nên mạnh mẽ hơn khi tuổi tác tăng cao.

Thay đổi nhiễm sắc thể: Các rối loạn di truyền và nhiễm sắc thể như hội chứng Turner hay hội chứng Fragile X có thể dẫn đến suy buồng trứng sớm hơn so với người bình thường. Những thay đổi này ảnh hưởng đến chức năng buồng trứng và khả năng sản xuất trứng.

Hóa trị và xạ trị: Liệu pháp hóa trị và xạ trị trong điều trị ung thư thường gây tổn thương vật liệu di truyền trong tế bào, dẫn đến suy buồng trứng. Đây là nguyên nhân phổ biến gây tổn hại đến chức năng buồng trứng.

Bệnh tự miễn:Bệnh tự miễn xảy ra khi hệ thống miễn dịch tạo ra kháng thể chống lại mô buồng trứng, gây tổn hại và làm hỏng các nang trứng. Điều này làm suy giảm chức năng buồng trứng.

Nguyên nhân không xác định:Một số trường hợp suy buồng trứng không rõ nguyên nhân. Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể yêu cầu làm thêm xét nghiệm và sử dụng các phương pháp chẩn đoán khác để tìm ra nguyên nhân.

Giảm cân quá mức: Giảm cân quá mức gây rối loạn chức năng thần kinh thực vật, ảnh hưởng đến sự điều tiết của các hormone trong cơ thể và có thể dẫn đến suy buồng trứng.

Căng thẳng kéo dài: Căng thẳng và mệt mỏi kéo dài ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần, làm gián đoạn sản xuất và điều tiết hormone, gây suy giảm chức năng buồng trứng.

Phẫu thuật buồng trứng:Các phẫu thuật hoặc tác động đến buồng trứng có thể làm tổn thương mô buồng trứng, giảm số lượng trứng và dẫn đến suy buồng trứng.

Hiểu rõ các nguyên nhân gây suy giảm chức năng buồng trứng giúp phụ nữ nhận biết sớm và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế kịp thời. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào, hãy liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Suy buồng trứng có nguy hiểm không?

Suy buồng trứng là một tình trạng y khoa nghiêm trọng, ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe sinh sản mà còn đến sức khỏe tổng thể của phụ nữ. Dưới đây là một số lý do tại sao suy buồng trứng được coi là nguy hiểm:

Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản

Suy buồng trứng dẫn đến giảm hoặc ngừng sản xuất trứng, gây khó khăn trong việc thụ thai. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh ở phụ nữ. Những phụ nữ mắc suy buồng trứng sớm (trước 40 tuổi) đặc biệt có nguy cơ vô sinh cao hơn.

Rối loạn hormone

Buồng trứng sản xuất các hormone quan trọng như estrogen và progesterone. Khi buồng trứng suy giảm chức năng, lượng hormone này giảm đi, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe như kinh nguyệt không đều, bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm và giảm ham muốn tình dục.

Nguy cơ bệnh lý liên quan

Thiếu hụt estrogen do suy buồng trứng có thể dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng như:

Loãng xương: Estrogen giúp duy trì mật độ xương, thiếu hụt hormone này làm tăng nguy cơ loãng xương và gãy xương.

Bệnh tim mạch:Phụ nữ suy buồng trứng sớm có nguy cơ cao mắc các bệnh tim mạch do estrogen cũng có vai trò bảo vệ tim mạch.

Rối loạn tâm thần: Các triệu chứng như lo lắng, trầm cảm và suy giảm trí nhớ có thể xuất hiện do thiếu hụt hormone.

Chất lượng cuộc sống giảm

Suy buồng trứng không chỉ ảnh hưởng đến thể chất mà còn đến tinh thần, làm giảm chất lượng cuộc sống. Các triệu chứng như mệt mỏi, mất ngủ và giảm ham muốn tình dục có thể gây stress và ảnh hưởng đến mối quan hệ cá nhân.

Phương pháp chuẩn đoán

Hiện nay, chẩn đoán suy buồng trứng có thể được thực hiện thông qua hai xét nghiệm chính là xét nghiệm FSH và xét nghiệm Estradiol. Bên cạnh đó, để xác định thêm các nguyên nhân gây ra tình trạng này, bác sĩ có thể yêu cầu kiểm tra nhiễm sắc thể.

Xét nghiệm kiểm tra nồng độ FSH

FSH (Follicle Stimulating Hormone) là một hormone được sản xuất từ thùy trước của tuyến yên trong não bộ. Ở nữ giới, hormone này có vai trò quan trọng trong việc kích thích phát triển noãn bào và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng.

Chức năng của FSH: Xét nghiệm FSH sẽ cung cấp thông tin về tình trạng các nang trứng trong buồng trứng và dự báo thời gian rụng trứng. Trong giai đoạn hoàng thể, FSH giúp kích thích sản xuất progesterone và điều tiết quá trình sinh sản.

Ý nghĩa kết quả: Nồng độ FSH cao thường chỉ ra rằng buồng trứng không còn đáp ứng tốt với kích thích của FSH, dấu hiệu của suy buồng trứng.

Xét nghiệm Estradiol

Estradiol là một dạng của hormone estrogen, được sản xuất bởi buồng trứng, vú và tuyến thượng thận. Trong chu kỳ kinh nguyệt, khi FSH kích thích các nang noãn phát triển, các nang này sẽ tiết ra estradiol.

Chức năng của Estradiol: Estradiol tác động lên vùng dưới đồi và tuyến yên, giải phóng hormone GnRH và LH để thúc đẩy sự rụng trứng.

Ý nghĩa kết quả: Ở phụ nữ bị suy buồng trứng, các nang noãn sẽ giảm hoặc không đáp ứng với FSH, dẫn đến nồng độ estradiol thấp hơn bình thường trong máu.

Xét nghiệm kiểm tra nhiễm sắc thể

Ngoài hai xét nghiệm trên, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm nhiễm sắc thể để kiểm tra các nguyên nhân di truyền gây suy buồng trứng.

Chức năng của xét nghiệm nhiễm sắc thể: Xét nghiệm này giúp xác định các rối loạn di truyền hoặc bất thường về nhiễm sắc thể có thể góp phần vào tình trạng suy buồng trứng.

Việc chẩn đoán suy buồng trứng thông qua các xét nghiệm FSH, Estradiol và kiểm tra nhiễm sắc thể là rất quan trọng để xác định tình trạng và nguyên nhân gây bệnh. 

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến suy buồng trứng, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bảo vệ sức khỏe buồng trứng không chỉ giúp duy trì khả năng sinh sản mà còn đảm bảo chất lượng cuộc sống của bạn.

Điều trị như thế nào?

Đối với phụ nữ lớn tuổi, suy giảm buồng trứng là một phần của quá trình lão hóa tự nhiên. Tuy nhiên, họ vẫn cần thăm khám bác sĩ để nhận được tư vấn và phác đồ điều trị nhằm giảm thiểu các ảnh hưởng của suy buồng trứng lên cơ thể.

Điều trị suy buồng trứng ở phụ nữ trẻ

Đối với phụ nữ trẻ, suy buồng trứng ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống, đời sống vợ chồng và khả năng sinh sản. Suy buồng trứng dẫn đến giảm khả năng sinh sản do số lượng trứng ngày càng cạn kiệt, thậm chí trứng không được sản sinh và phóng noãn để thụ tinh, dẫn đến nguy cơ vô sinh và hiếm muộn.

Phụ nữ dưới 40 tuổi có dấu hiệu suy buồng trứng như rối loạn kinh nguyệt, kinh thưa, bốc hỏa, hay cáu gắt, mất ngủ... nên đến các bệnh viện chuyên khoa Sản khoa hoặc Hỗ trợ sinh sản để được thăm khám và tư vấn kịp thời.

Phương pháp điều trị suy buồng trứng

Hiện nay, việc điều trị suy buồng trứng chủ yếu nhằm hạn chế các biến chứng của bệnh. Với những phụ nữ mong muốn có con hoặc bảo tồn khả năng sinh sản trong tương lai, việc liên hệ với các bác sĩ hỗ trợ sinh sản là cần thiết.

Các phương pháp điều trị chính

Điều trị hỗ trợ sinh sản: Phụ nữ bị suy buồng trứng khi điều trị hỗ trợ sinh sản có thể cần gom trứng trong 1-2 chu kỳ để đạt số lượng trứng mong muốn. Điều trị sẽ được cá thể hóa dựa trên đáp ứng của từng bệnh nhân với thuốc kích thích buồng trứng.

Bảo tồn khả năng sinh sản: Các phương pháp như trữ lạnh mô buồng trứng, trữ đông phôi hoặc trữ đông noãn giúp bảo tồn khả năng sinh sản. Nhờ sự phát triển của y học, các kỹ thuật này đã được hoàn thiện để đảm bảo tỷ lệ sử dụng thành công sau khi rã đông là cao.

Liệu pháp hormone: Đối với phụ nữ không có nhu cầu mang thai, liệu pháp hormone hoặc sử dụng thuốc tránh thai có thể được áp dụng để điều chỉnh các triệu chứng và duy trì sức khỏe tổng thể.

Việc điều trị suy buồng trứng yêu cầu sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia y tế. Phụ nữ cần chủ động thăm khám và điều trị sớm để giảm thiểu các ảnh hưởng tiêu cực và bảo vệ sức khỏe sinh sản. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào của suy buồng trứng, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Cách phòng ngừa suy giảm chức năng buồng trứng

Việc phòng ngừa suy buồng trứng là mối quan tâm hàng đầu của nhiều phụ nữ. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và đời sống vợ chồng. Hiện nay, chưa có cách nào để ngăn ngừa hoàn toàn việc suy giảm chức năng buồng trứng. 

Lối sống lành mạnh

Giữ tâm trạng tích cực và lạc quan: Hạn chế căng thẳng và mệt mỏi kéo dài để giảm thiểu tác động tiêu cực lên sức khỏe sinh sản.

Chế độ dinh dưỡng cân đối: Ăn đủ các nhóm chất dinh dưỡng, tăng cường trái cây và rau củ, hạn chế đồ ăn nhanh và thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ.

Bổ sung vitamin và khoáng chất: Theo chỉ định của bác sĩ, bổ sung vitamin, canxi và các khoáng chất cần thiết để hỗ trợ sức khỏe buồng trứng.

Thăm khám định kỳ

Khám phụ khoa định kỳ: Giúp phát hiện sớm các vấn đề về hệ thống sinh sản và có phương án điều trị kịp thời.

Điều trị suy giảm chức năng buồng trứng:Hiện nay, chưa có phương pháp nào có thể hồi phục hoàn toàn chức năng của buồng trứng. Tuy nhiên, thăm khám kịp thời sẽ giúp phụ nữ suy buồng trứng chủ động trong việc lên kế hoạch điều trị và bảo vệ sức khỏe sinh sản.

Bệnh viện phụ sản Hà Nội tự hào quy tụ đội ngũ y bác sĩ và chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực vô sinh hiếm muộn, với nhiều năm kinh nghiệm và tay nghề cao. Cùng với trang thiết bị hiện đại, trung tâm có thể thực hiện nhiều kỹ thuật tiên tiến, giúp vợ chồng hiếm muộn hoàn thành giấc mơ làm cha mẹ.

Trung tâm Hỗ trợ sinh sản BV phụ sản Hà Nội đang dẫn đầu cả nước về tỷ lệ thành công của phương pháp IVF. Trung tâm điều trị hiệu quả các bệnh lý vô sinh nam nữ, bao gồm:

• Phụ nữ bị buồng trứng đa nang.
• Người có dự trữ buồng trứng thấp.
• Người lớn tuổi kèm nhiều bệnh lý.
• Các cặp vợ chồng mong con nhiều năm.
• Thất bại trong nhiều lần chuyển phôi.

Những thực phẩm tốt cho người bị suy buồng trứng 

Người bị suy buồng trứng nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng để hỗ trợ cải thiện sức khỏe và chức năng buồng trứng. Các thực phẩm giàu dinh dưỡng và chứa các chất chống oxy hóa, vitamin, và khoáng chất sẽ giúp cân bằng hormone và tăng cường sức khỏe buồng trứng.

Rau xanh đậm: Các loại rau như cải bó xôi, cải xoăn, và bông cải xanh rất giàu chất chống oxy hóa, vitamin A, C và K giúp giảm viêm và hỗ trợ chức năng buồng trứng.

Trái cây tươi:Trái cây như quả mọng, cam, và kiwi chứa nhiều vitamin C và các chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào buồng trứng khỏi tổn thương.

Thực phẩm giàu omega-3: Cá hồi, cá mòi, hạt chia và hạt lanh cung cấp axit béo omega-3, giúp giảm viêm và cân bằng hormone.

Sản phẩm từ đậu nành: Đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành như đậu phụ, sữa đậu nành chứa isoflavone, có thể giúp cân bằng nội tiết tố nữ.

Quả hạch và hạt: Hạnh nhân, hạt dẻ, hạt điều, và hạt hướng dương cung cấp vitamin E, magie và các axit béo cần thiết cho sức khỏe buồng trứng.

Ngũ cốc nguyên hạt: Các loại ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, quinoa và lúa mạch giàu chất xơ và vitamin B, giúp cân bằng đường huyết và cải thiện chức năng hormone.

Trà xanh:Trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa EGCG, giúp bảo vệ tế bào buồng trứng và hỗ trợ chức năng sinh sản.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị suy buồng trứng. Bằng cách bổ sung các thực phẩm giàu dinh dưỡng và chất chống oxy hóa, bạn có thể cải thiện sức khỏe tổng thể và chức năng buồng trứng.

Phòng ngừa và điều trị suy giảm chức năng buồng trứng đòi hỏi sự quan tâm và chăm sóc đặc biệt từ phụ nữ. Từ việc thăm khám định kỳ, thay đổi lối sống, đến việc duy trì một chế độ dinh dưỡng hợp lý, mỗi bước đều đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe sinh sản và nâng cao chất lượng cuộc sống. 

Sử dụng các thực phẩm giàu dinh dưỡng và chất chống oxy hóa có thể hỗ trợ cải thiện sức khỏe buồng trứng, giúp cân bằng hormone và giảm viêm. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào của suy buồng trứng, hãy đến tham khảo bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Hy vọng rằng những thông tin trên đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích và giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng suy buồng trứng cũng như các biện pháp phòng ngừa và điều trị.