Bệnh viêm tuyến tiền liệt nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị

Bệnh viêm tuyến tiền liệt là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến ở nam giới, đặc biệt là ở độ tuổi trung niên trở lên. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về căn bệnh này, dẫn đến việc chẩn đoán và điều trị gặp nhiều khó khăn. Viêm tuyến tiền liệt không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. 

Bệnh viêm tuyến tiền liệt là gì?

Viêm tuyến tiền liệt là một thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng nhiễm trùng tại tuyến tiền liệt. Tuyến tiền liệt là một cấu trúc thuộc hệ tiết niệu-sinh dục, chỉ có ở nam giới. Tuyến này nằm dưới bàng quang, bao quanh niệu đạo sau, nặng khoảng 20 gram và có vai trò tiết ra dịch trong tinh dịch, hỗ trợ quá trình phóng tinh ở nam giới.

Bệnh viêm tuyến tiền liệt có thể xuất hiện ở dạng cấp tính hoặc mạn tính, và tác nhân gây bệnh có thể là vi khuẩn hoặc không phải vi khuẩn. Độ tuổi thường bị viêm tuyến tiền liệt là nam giới trung niên khoảng 50 tuổi hoặc trẻ hơn (dưới 40 tuổi).

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm tuyến tiền liệt có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe.

Nguyên nhân gây viêm tuyến tiền liệt 

Viêm tuyến tiền liệt là một bệnh lý phức tạp với nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là những nguyên nhân chính gây ra viêm tuyến tiền liệt:

Nhiễm trùng do vi khuẩn: Vi khuẩn có thể xâm nhập vào tuyến tiền liệt qua niệu đạo hoặc từ bàng quang, gây ra viêm nhiễm. Các loại vi khuẩn thường gặp bao gồm E. coli, Klebsiella và Proteus. Viêm tuyến tiền liệt do vi khuẩn có thể xảy ra sau khi bị nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Viêm không do vi khuẩn: Đây là dạng viêm tuyến tiền liệt phổ biến nhất và nguyên nhân chính xác thường không rõ ràng. Một số giả thuyết cho rằng nguyên nhân có thể do phản ứng miễn dịch, chấn thương vùng chậu, hoặc căng thẳng kéo dài.

Tắc nghẽn dòng chảy nước tiểu: Tình trạng tắc nghẽn niệu đạo hoặc bàng quang có thể dẫn đến ứ đọng nước tiểu và gây viêm tuyến tiền liệt. Nguyên nhân gây tắc nghẽn có thể do sỏi bàng quang, phì đại tuyến tiền liệt, hoặc hẹp niệu đạo.

Chấn thương hoặc tác động cơ học: Các hoạt động như đi xe đạp, cưỡi ngựa, hoặc các chấn thương vùng chậu có thể gây kích thích và viêm nhiễm tuyến tiền liệt.

Rối loạn hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch phản ứng quá mức hoặc không đúng cách có thể tấn công nhầm vào các mô của tuyến tiền liệt, gây ra viêm nhiễm.

Yếu tố nguy cơ khác: Một số yếu tố khác như tuổi tác, lối sống ít vận động, căng thẳng, và tiền sử gia đình cũng có thể tăng nguy cơ viêm tuyến tiền liệt.

Viêm tuyến tiền liệt là một bệnh lý phức tạp với nhiều nguyên nhân khác nhau. Hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh giúp việc chẩn đoán và điều trị hiệu quả hơn. Nếu bạn có dấu hiệu hoặc triệu chứng viêm tuyến tiền liệt, hãy thăm khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Dấu hiệu bệnh viêm tuyến tiền liệt

Viêm tuyến tiền liệt có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào dạng viêm cấp tính hay mạn tính. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến của bệnh viêm tuyến tiền liệt:

Triệu chứng viêm tuyến tiền liệt cấp tính

• Sốt cao và ớn lạnh: Bệnh nhân có thể gặp tình trạng sốt cao, ớn lạnh và mệt mỏi.
• Đau vùng chậu: Cảm giác đau nhức ở vùng chậu, háng, lưng dưới hoặc vùng xung quanh bộ phận sinh dục.
• Đau khi đi tiểu: Cảm giác đau, rát hoặc buốt khi đi tiểu.
• Khó tiểu: Khó khăn trong việc bắt đầu đi tiểu, dòng nước tiểu yếu hoặc gián đoạn.
• Đi tiểu nhiều lần: Thường xuyên có nhu cầu đi tiểu, đặc biệt vào ban đêm.
• Tiểu ra máu: Nước tiểu có màu hồng hoặc đỏ do có lẫn máu.
• Đau khi xuất tinh: Cảm giác đau hoặc khó chịu khi xuất tinh.

Triệu chứng viêm tuyến tiền liệt mạn tính:

• Đau âm ỉ: Đau âm ỉ hoặc khó chịu kéo dài ở vùng chậu, háng, lưng dưới hoặc vùng xung quanh bộ phận sinh dục.
• Đi tiểu bất thường: Tiểu buốt, tiểu gấp hoặc tiểu không hết.
• Đau khi đi tiểu và xuất tinh: Cảm giác đau, rát hoặc khó chịu khi đi tiểu và xuất tinh.
• Rối loạn chức năng tình dục: Giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương hoặc đau khi quan hệ tình dục.
• Mệt mỏi và khó chịu: Cảm giác mệt mỏi, khó chịu và giảm năng lượng tổng thể.

Triệu chứng viêm tuyến tiền liệt không do vi khuẩn

Đau vùng chậu mãn tính: Đau kéo dài ở vùng chậu, háng, lưng dưới hoặc vùng xung quanh bộ phận sinh dục mà không có dấu hiệu nhiễm trùng rõ ràng.

Rối loạn tiểu tiện: Tiểu buốt, tiểu gấp, tiểu không hết hoặc đi tiểu nhiều lần.

Khó chịu khi ngồi lâu: Cảm giác khó chịu hoặc đau khi ngồi trong thời gian dài.

Nếu bạn gặp bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, đặc biệt là các triệu chứng kéo dài và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, hãy thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Viêm tuyến tiền liệt, nếu không được điều trị đúng cách, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe sinh sản và tình dục.

Các dạng viêm tuyến tiền liệt 

Viêm tuyến tiền liệt cấp tính do vi khuẩn

Nam giới bị viêm tuyến tiền liệt cấp tính do vi khuẩn thường có các triệu chứng đột ngột và nghiêm trọng. Các biểu hiện bao gồm nóng rát, đau buốt khi đi tiểu, đau bụng, buồn nôn, ói mửa, nhức người, mỏi cơ, ớn lạnh và sốt. Người bệnh có thể ngửi thấy mùi khó chịu hoặc thấy máu trong nước tiểu và tinh dịch.

Viêm tuyến tiền liệt mạn tính do vi khuẩn tấn công

Với viêm tuyến tiền liệt mạn tính do vi khuẩn, các triệu chứng nhiễm trùng diễn ra và tái phát nhiều lần. Triệu chứng không nghiêm trọng như nhiễm trùng cấp tính nhưng kéo dài hơn 3 tháng. Các triệu chứng bao gồm tiểu rát, tiểu buốt, tiểu đêm, tiểu gấp, đau bụng dưới, đau lưng dưới, đau tinh hoàn hoặc dương vật, đau bàng quang và đau khi xuất tinh.

Viêm tuyến tiền liệt mạn tính 

Nam giới bị viêm tuyến tiền liệt không do vi khuẩn thường liên quan đến hội chứng đau vùng chậu mạn tính và đau vùng chậu tái phát. Bệnh có các triệu chứng đường tiết niệu nhưng không liên quan đến vi khuẩn và không tìm thấy vi khuẩn khi xét nghiệm. Các triệu chứng tương tự như viêm tuyến tiền liệt mạn tính do vi khuẩn, bao gồm tiểu buốt, tiểu nhiều và có tế bào mủ trong nước tiểu.

Viêm tuyến tiền liệt không có triệu chứng

Đây là dạng viêm tuyến tiền liệt mà người bệnh không có triệu chứng rõ rệt và thường chỉ được phát hiện tình cờ khi thăm khám các bệnh khác. Với trường hợp này, người bệnh thường không cần điều trị mà chỉ cần chú ý chăm sóc sức khỏe và đến bệnh viện khi có triệu chứng rõ rệt hơn.

Việc nhận biết đúng loại viêm tuyến tiền liệt sẽ giúp quá trình chẩn đoán và điều trị hiệu quả hơn. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến viêm tuyến tiền liệt, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Hy vọng thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh và có biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Cảm ơn bạn đã đọc và chúc bạn luôn khỏe mạnh!

Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh viêm tuyến tiền liệt?

Các yếu tố rủi ro của bệnh viêm tuyến tiền liệt ở nam giới, được các chuyên gia tiết niệu khuyến cáo, bao gồm:

Tuổi tác: Nam giới ở độ tuổi trung niên hoặc trên 50 có nguy cơ cao hơn.

Tiền sử viêm tuyến tiền liệt: Người đã từng bị viêm tuyến tiền liệt có nguy cơ tái phát.

Nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc cơ quan sinh dục: Lịch sử nhiễm trùng ở những vùng này làm tăng nguy cơ.

Hội chứng suy giảm miễn dịch (HIV/AIDS): Người mắc bệnh này có nguy cơ cao hơn do hệ miễn dịch suy yếu.

Đặt ống thông tiểu: Việc sử dụng ống thông tiểu để chẩn đoán và điều trị các bệnh đường tiết niệu tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Sinh thiết để chẩn đoán ung thư: Quá trình sinh thiết có thể làm tăng nguy cơ viêm tuyến tiền liệt.

Uống ít nước: Thiếu nước dẫn đến nước tiểu ít được tống xuất, tồn đọng vi khuẩn.

Mất nước do công việc hoặc bệnh lý: Công việc hoặc tình trạng bệnh lý gây mất nước tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Công việc gây rung lắc, chấn động: Các công việc như lái xe đường dài có thể gây kích thích tuyến tiền liệt.

Các yếu tố nguy cơ bổ sung bao gồm

Áp lực tâm lý: Stress có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tuyến tiền liệt.

Tổn thương dây thần kinh vùng chậu: Phẫu thuật hoặc chấn thương do tập luyện thể dục thể thao có thể gây tổn thương.

Hẹp bao quy đầu: Dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu, từ đó tăng nguy cơ viêm tuyến tiền liệt.

Việc nhận biết và quản lý các yếu tố rủi ro của viêm tuyến tiền liệt giúp ngăn ngừa và điều trị bệnh hiệu quả hơn. Nếu bạn thuộc nhóm có nguy cơ cao, hãy thăm khám bác sĩ định kỳ để kiểm soát và bảo vệ sức khỏe của mình. 

Biến chứng bệnh viêm tuyến tiền liệt ở nam giới

Tình trạng viêm tuyến tiền liệt cấp tính hoặc mạn tính có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng liên quan đến sức khỏe thể chất và tinh thần của người bệnh như:

Nhiễm trùng máu

Viêm mào tinh hoàn

Áp xe tuyến tiền liệt

Nhiễm trùng lan rộng: Các vùng lân cận như xương chậu, xương sống có thể bị nhiễm trùng.

Rối loạn chức năng tình dục: Điển hình là rối loạn cương dương.

Thay đổi trong tinh trùng và tinh dịch: Có thể gây vô sinh.

Tình trạng tâm lý: Lo lắng và trầm cảm.

Tử vong: Trong những trường hợp nghiêm trọng.

Khi bị viêm tuyến tiền liệt, người bệnh có thể có triệu chứng hoặc không. Tuy nhiên, nếu nhận thấy những biểu hiện sau, nên đến ngay các cơ sở y tế:

Chảy máu sau khi quan hệ tình dục

Xuất tinh bất thường, xuất tinh có lẫn máu

Đau nặng ở vùng chậu, lưng dưới

Viêm tuyến tiền liệt là một bệnh lý nghiêm trọng có thể gây ra nhiều biến chứng nếu không được điều trị kịp thời. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và thăm khám định kỳ sẽ giúp ngăn ngừa những hậu quả không mong muốn. 

Các biện pháp chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt

Bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt dựa trên tiền sử bệnh, tình trạng sức khỏe, và đặc biệt là thăm khám tuyến tiền liệt bằng ngón tay qua ngả trực tràng. Phương pháp này giúp đánh giá các đặc điểm của viêm tuyến tiền liệt hoặc phát hiện các tổn thương có nguy cơ ác tính, kết hợp với các xét nghiệm cận lâm sàng sau:

Xét nghiệm nước tiểu: Phân tích nước tiểu để tìm kiếm vi khuẩn, máu và các yếu tố khác có nguy cơ gây viêm tuyến tiền liệt hoặc do viêm tuyến tiền liệt gây ra.

Cấy nước tiểu: Nuôi cấy nước tiểu trong phòng thí nghiệm để xác định loại vi khuẩn tấn công tuyến tiền liệt và lựa chọn loại kháng sinh phù hợp để điều trị.

Thăm khám qua ngả trực tràng: Được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa, đánh giá kích thước, mật độ, tính đàn hồi của tuyến tiền liệt. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chọc hút lấy mủ từ tuyến tiền liệt để cấy và làm kháng sinh đồ.

Cấy dịch niệu đạo: Giống như cấy nước tiểu, cấy dịch niệu đạo trong phòng thí nghiệm giúp xác định chủng vi khuẩn và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.

Nội soi bàng quang: Nội soi bàng quang giúp bác sĩ khảo sát đường tiểu dưới để tầm soát, chẩn đoán, theo dõi tình trạng và đánh giá kết quả điều trị. Hoặc có thể cắt đốt phá ổ áp xe nếu viêm tuyến tiền liệt bị áp xe hóa.

Siêu âm qua ngả trực tràng: Là biện pháp chẩn đoán hình ảnh phổ biến, giúp xác định kích thước tuyến tiền liệt, tình trạng các mô nhu, khối u, ổ viêm… Siêu âm còn có thể phát hiện những dấu hiệu ban đầu của ung thư ở tuyến tiền liệt.

Chụp cộng hưởng từ (MRI): Phương pháp này cho phép khảo sát tuyến tiền liệt toàn diện, đánh giá nguy cơ nhiễm trùng để có biện pháp can thiệp phù hợp.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm bổ sung như đo niệu động học, xét nghiệm máu để tìm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) nhằm phục vụ cho công tác chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt.

Điều trị viêm tuyến tiền liệt

Tùy theo nguyên nhân gây viêm tuyến tiền liệt, người bệnh có thể được chỉ định điều trị bằng các phương pháp phù hợp dưới đây:

Điều trị bằng thuốc

Thuốc kháng sinh: Các loại thuốc kháng sinh như Levofloxacin, Ciprofloxacin thường được bác sĩ chỉ định cho bệnh nhân bị viêm tuyến tiền liệt do vi khuẩn. Người dùng thuốc kháng sinh cần tuân thủ nghiêm túc phác đồ điều trị để diệt sạch vi khuẩn, tránh nguy cơ tái phát và kháng thuốc. 

Thuốc chẹn alpha: Nhóm thuốc này giúp giãn các cơ tuyến tiền liệt và cổ bàng quang, giảm các triệu chứng tiểu rát, tiểu buốt, tiểu nhiều lần. Tác dụng phụ của thuốc chẹn alpha là hạ huyết áp, nên bác sĩ sẽ cân nhắc kỹ lưỡng trước khi dùng thuốc này cho người có huyết áp thấp hoặc đang dùng thuốc hạ huyết áp.

Thuốc chống viêm, giảm đau: Thuốc  Ibuprofen, Piroxicam, Diclofenac, Paracetamol hỗ trợ các triệu chứng khó chịu khi bị viêm tuyến tiền liệt như đau nhức và sốt.

Điều trị viêm tuyến tiền liệt cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất. Sử dụng đúng loại thuốc và đúng liều lượng giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục và ngăn ngừa các biến chứng.

Các phương pháp khác

Ngoài việc điều trị bằng thuốc, có một số phương pháp khác được áp dụng để điều trị viêm tuyến tiền liệt, giúp giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:

Liệu pháp vi sóng: Sử dụng sóng vi ba để tạo ra nhiệt tiêu diệt vi khuẩn và giảm viêm nhiễm trong tuyến tiền liệt. Phương pháp này thường được thực hiện tại các cơ sở y tế chuyên khoa.

Liệu pháp nhiệt bằng sóng radio: Sử dụng sóng radio để tạo ra nhiệt làm giảm kích thước tuyến tiền liệt và giảm triệu chứng tiểu buốt, tiểu nhiều lần.

Bài tập Kegel: Bài tập này giúp tăng cường cơ sàn chậu, hỗ trợ cải thiện chức năng tiểu tiện và giảm các triệu chứng viêm tuyến tiền liệt.

Massage tuyến tiền liệt: Phương pháp này giúp giảm sự tắc nghẽn trong tuyến tiền liệt, cải thiện lưu thông máu và giảm đau.

Uống nhiều nước: Giúp tống xuất vi khuẩn ra khỏi cơ thể và giảm nguy cơ nhiễm trùng.

Tránh các thực phẩm gây kích thích: Hạn chế caffeine, rượu, đồ ăn cay nóng và các chất kích thích khác có thể làm tăng triệu chứng viêm tuyến tiền liệt.

Duy trì một lối sống lành mạnh: Thực hiện chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục đều đặn và tránh căng thẳng.

Phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt: Trong các trường hợp nghiêm trọng hoặc khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật cắt bỏ một phần tuyến tiền liệt.

Liệu pháp tâm lý:Giúp người bệnh giảm căng thẳng, lo lắng và trầm cảm liên quan đến viêm tuyến tiền liệt. Phương pháp này cũng hỗ trợ cải thiện chất lượng cuộc sống và sự tự tin.

Điều trị viêm tuyến tiền liệt không chỉ dừng lại ở việc sử dụng thuốc, mà còn cần kết hợp các phương pháp khác để đạt hiệu quả tốt nhất. Sự kết hợp giữa liệu pháp nhiệt, vật lý trị liệu, thay đổi lối sống, phẫu thuật và liệu pháp tâm lý sẽ giúp giảm triệu chứng và cải thiện sức khỏe tổng thể cho người bệnh. 

Phòng ngừa viêm tuyến tiền liệt là một phần quan trọng trong việc duy trì sức khỏe nam giới. Bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa như duy trì lối sống lành mạnh, thực hiện thói quen vệ sinh tốt, tập thể dục đều đặn, quản lý căng thẳng và kiểm tra sức khỏe định kỳ, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe tuyến tiền liệt hiệu quả. 

Hy vọng những thông tin này đã cung cấp cho bạn kiến thức hữu ích để chăm sóc sức khỏe của mình tốt hơn. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này. Chúc bạn luôn khỏe mạnh và hạnh phúc.